Art. 217 Kodeksu karnego przewiduje, że ten, kto uderzy człowieka lub w inny sposób naruszy jego nietykalność cielesną, podlega karze. Takie przestępstwo jest ścigane z oskarżenia prywatnego, co oznacza, że akt oskarżenia musi zostać złożony przez osobę, której nietykalność cielesna została naruszona. W kilku wyjątkowych sytuacjach przestępstwo jest ścigane z urzędu – dotyczy to na przykład naruszenia nietykalności funkcjonariusza publicznego podczas wykonywania obowiązków służbowych. Taki status mają między innymi ratownicy medyczni, lekarze czy nauczyciele.
Czym jest naruszenie nietykalności cielesnej?
Naruszeniem nietykalności cielesnej jest każda czynność oddziałująca na ciało innej osoby, która nie jest przez nią akceptowana. Zwykle ma to związek z zadawaniem bólu, ale prawo karne tego nie wymaga.
Za naruszenie nietykalności cielesnej sąd może orzec jedną z trzech kar:
- grzywnę,
- karę ograniczenia wolności,
- karę pozbawienia wolności do roku.
W praktyce sądy bardzo często decydują się na zasądzenie grzywny. Z przepisów wynika, że najniższa wartość grzywny orzeczonej za czyn z art. 217 Kodeksu karnego, to 100 złotych, a najwyższa to 1 080 000 złotych.
Możliwe jest także odstąpienie od wymierzenia kary pod warunkiem spełnienia przez sprawcę innego świadczenia, np. zadośćuczynienia za krzywdę.
Powyższe nie wyczerpuje katalogu konsekwencji, jakie może ponieść sprawca naruszenia nietykalności innej osoby. Sąd może również orzec wobec niej:
- zakaz zbliżania się do pokrzywdzonego na określoną odległość,
- nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym,
- podanie wyroku do publicznej wiadomości,
- przepadek przedmiotów służących do naruszenia nietykalności cielesnej,
- odszkodowanie i zadośćuczynienie dla pokrzywdzonego.
Naruszenie nietykalności cielesnej – przykłady
Naruszenie nietykalności cielesnej może mieć formę aktywnego działania, takiego jak:
- uderzenie,
- popchnięcie,
- zepchnięcie ze schodów.
Może również nastąpić w sposób pośredni, np. gdy ktoś przestraszy inną osobę, a ta w rezultacie się przewróci.
Jak wcześniej wyjaśniliśmy, dla uznania czynu za przestępstwo nie jest konieczne, aby działania sprawcy wywołały jakiekolwiek następstwa fizyczne u pokrzywdzonego, takie jak ból czy obrzęki. Nie są wymagane jakiekolwiek ślady na ciele – wystarczy udowodnienie, że sprawca podjął wobec pokrzywdzonego działania, których ten sobie nie życzył.
Jak udowodnić naruszenie nietykalności cielesnej?
Naruszenie nietykalności cielesnej należy do przestępstw prywatnoskargowych. Oznacza to, że pokrzywdzony sam musi poinformować organy ścigania o naruszeniu i wnieść o ukaranie sprawcy.
Pokrzywdzony wnosi prywatny akt oskarżenia i musi wykazać przed sądem, że doszło do zdarzenia opisanego w art. 217 Kodeksu karnego (spełnione zostały wszystkie przesłanki przestępstwa). Sprawę wnosi się do sądu właściwego do miejsca, w którym popełniono przestępstwo.
Naruszenie nietykalności osobistej można również zgłosić na policję. Funkcjonariusze mają obowiązek przyjąć skargę pokrzywdzonego i w razie potrzeby zabezpieczyć dowody, a następnie przekazać sprawę do sądu. Przewiduje to art. 488 Kodeksu karnego.
Naruszenie nietykalności osobistej funkcjonariusza publicznego
Przepisy przewidują wyjątki od zasady, kiedy naruszenie nietykalności osobistej jest ścigane wyłącznie na wniosek pokrzywdzonego. W pewnych sytuacjach dochodzi do tego z urzędu, więc pokrzywdzony nie musi podejmować żadnych działań w tym kierunku.
Te wyjątki (szczególne typy naruszenia nietykalności cielesnej) to:
- naruszenie nietykalności funkcjonariusza publicznego lub osoby przybranej mu do pomocy podczas pełnienia obowiązków służbowych albo w związku z nimi (art. 222 § 1 Kodeksu karnego),
- naruszenie nietykalności cielesnej innej osoby z powodu jej przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, wyznaniowej albo z powodu jej bezwyznaniowości (art. 257 Kodeksu karnego),
- naruszenie przez żołnierza nietykalności podwładnego (art. 351 Kodeksu karnego).
Naruszenie nietykalności cielesnej Bydgoszcz – oferta kancelarii
Z uwagi na to, że naruszenie nietykalności cielesnej jest przestępstwem ściganym z oskarżenia prywatnego, warto zlecić prowadzenie takiej sprawy kancelarii. Adwokat Bydgoszcz zajmie się właściwym prowadzeniem sprawy związanej z oskarżeniem o przestępstwo tego rodzaju.
W ramach działań związanych z naruszeniem nietykalności cielesnej kancelaria oferuje:
- analizę okoliczności sprawy i ustalenie, czy zostały wypełnione wszystkie znamiona przestępstwa,
- przygotowanie aktu oskarżenia,
- reprezentowanie klienta w sądzie i aktywne zgłaszanie dowodów,
- złożenie środka odwoławczego od ewentualnego niekorzystnego rozstrzygnięcia,
- przygotowanie wniosku o egzekucję komorniczą, jeśli sprawca nie będzie chciał dobrowolnie wykonać zasądzonego świadczenia.