
Czym jest upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka to procedura sądowa, której celem jest umorzenie zobowiązań konsumenta, który nie radzi sobie ze swoimi długami. W Polsce prawo upadłościowe przewiduje możliwość umorzenia części lub całości długów po zakończeniu postępowania upadłościowego, jednak dłużnik musi spełnić określone warunki.
Procedura ta polega na formalnym uznaniu przez sąd, że osoba fizyczna stała się niewypłacalna, czyli nie jest w stanie terminowo spłacać swoich zobowiązań finansowych. Upadłość konsumencka to długi i wieloetapowy proces, który składa się z kilku kluczowych elementów:
- postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości,
- postępowanie upadłościowe właściwe i likwidacja masy upadłości,
- ustalenie planu spłaty wierzycieli i jego wykonanie,
- umorzenie zobowiązań upadłego.
Możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej w 2009 r. wprowadziły przepisy znowelizowanej ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - prawo upadłościowe. W 2020 r. przeprowadzono dużą nowelizację, która złagodziła rygor przepisów w tym zakresie. Umożliwiło to ogłoszenie upadłości konsumenckiej, co widać w statystykach. Jeszcze w 2016 roku ogłoszono upadłość względem 4434 osób, w 2020 roku było ich 13084, a w 2021 roku – aż 18205. 2024 rok zakończył się ogłoszeniem 21187 upadłości konsumenckich.
Prawnik upadłość konsumencka
Kancelaria prawna adwokata Leszka Pankowskiego świadczy kompleksową pomoc i wsparcie osobom, które chcą ogłosić upadłość konsumencką. Powierz sprawę doświadczonemu specjaliście, który sporządzi wniosek z całą dokumentacją i przeprowadzi Cię przez cały proces, aż do otrzymania upadłości konsumenckiej. Dzięki upadłości konsumenckiej odzyskasz względny spokój. Przestaniesz być niepokojony przez wierzycieli – windykatorzy będą kontaktować się bezpośrednio z syndykiem. Zawieszone, a następnie umorzone zostaną postępowania egzekucyjne, a kolejne nie mogą być wszczynane.
Upadły nie musi obawiać się kosztów postępowania upadłościowego, bo jeśli nie posiadasz żadnego majątku, tymczasowo mogą one zostać pokryte przez Skarb Państwa. Ostatecznie koszty są zwracane w ramach planu spłaty lub umarzane!
Upadłość konsumencka osoby fizycznej – etapy
Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku o upadłość konsumencką do sądu. We wniosku dłużnik musi wskazać informacje o stanie majątkowym, swoich zobowiązaniach oraz wierzycielach. Sąd analizuje sytuację dłużnika i podejmuje decyzję o ogłoszeniu upadłości. Upadłość konsumencka zostaje ogłoszona, jeśli sąd uzna, że dłużnik jest faktycznie niewypłacalny i spełnia wymagane warunki prawne.
Po ogłoszeniu upadłości zarząd majątkiem (który staje się masą upadłościową) przejmuje syndyk. Do jego zadań należy wycena i sprzedaż aktywów dłużnika. Uzyskane środki są przekazywane na spłatę zobowiązań wobec wierzycieli. W następnym etapie ustala się plan spłaty wierzycieli, który określa, w jaki sposób i w jakim czasie dłużnik będzie regulował swoje zobowiązania.
Jeżeli po zakończeniu procedury dłużnik nie zrealizował planu spłaty, sąd może zdecydować o umorzeniu części pozostałych zobowiązań.
Kto może ogłosić upadłość konsumencką?
Upadłość konsumencka jest przeznaczona wyłącznie dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Przepisy prawa upadłościowego określają warunki, jakie musi spełnić dłużnik, by móc podjąć działania zmierzające do umorzenia jego zobowiązań. Są nimi:
- niewypłacalność dłużnika, czyli stan, w którym dłużnik nie jest w stanie regularnie spłacać swoich zobowiązań finansowych, a jego długi przewyższają majątek oraz bieżące możliwości dochodowe,
- brak możliwości regulowania zobowiązań,
- złożenie wniosku do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania dłużnika.
Istnieje domniemanie niewypłacalności, gdy opóźnienie w spłacie zobowiązań przekracza 3 miesiące — to znaczy, że jeżeli osoba fizyczna przez ten czas nie spłaca zobowiązań, to przyjmuje się, że jest niewypłacalna.
Upadłość konsumencka a działalność gospodarcza
Jak sama nazwa wskazuje, omawiany typ upadłości jest przeznaczony dla konsumentów. Konsumentami są osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Oznacza to, że upadłości konsumenckiej nie mogą ogłosić:
- osoby fizyczne będące przedsiębiorcami
- osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo rolne, jeśli prowadzą inną pozarolniczą działalność gospodarczą
- osoby fizyczne będące wspólnikami osobowych spółek handlowych, które ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, tj. wspólnicy spółki jawnej, komplementariusze spółki komandytowej i spółki komandytowo akcyjnej
- wspólnicy spółki partnerskiej.
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą nie mogą ogłosić upadłości konsumenckiej, dopóki formalnie prowadzą działalność. Jeśli przedsiębiorca chce skorzystać z upadłości konsumenckiej, musi wyrejestrować się z CEiDG. Warunek polegający na nie prowadzeniu działalności musi być spełniony na dzień składania wniosku.
Koszt upadłości konsumenckiej
Głównymi elementami składającymi się na koszt postępowania upadłościowego konsumenta są wynagrodzenie syndyka oraz wynagrodzenie adwokata, jeśli został ustanowiony w sprawie. Do tego dochodzą koszty wniosku:
- opłata za wniosek o ogłoszenie upadłości - 30 zł,
- opłata od pełnomocnictwa, o ile w sprawie został ustanowiony pełnomocnik - 17 zł,
- wynagrodzenie syndyka wynosi od 2.137,21 zł do 17.097,70 zł + VAT,
- wynagrodzenie adwokata za udział w sprawie o ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest ustalane indywidualnie z uwzględnieniem okoliczności sprawy. Zachęcamy do kontaktu z Kancelarią adwokata Leszka Pankowskiego, który po przeanalizowaniu sprawy szacuje wysokość swojego honorarium.
Koszty sprawy mogą zostać pokryte tymczasowo przez Skarb Państwa.
Wynagrodzenie syndyka ustalane jest indywidualnie. Bierze się przy tym pod uwagę:
- nakład pracy,
- złożoność sprawy,
- czas trwania postępowania,
- czas sprzedaży majątku,
- wysokość masy upadłościowej,
- liczbę wierzycieli.
Jakie zobowiązania nie podlegają umorzeniu w upadłości konsumenckiej?
Niektóre zobowiązanie nie mogą zostać umorzone ze względu na swoją specyfikę Są to:
- zobowiązania o charakterze alimentacyjnym,
- zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci,
- zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
- zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem,
- zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.