Na czym polega intercyza?
Intercyza (małżeńska umowa majątkowa) to umowa zawierana między obecnymi lub przyszłymi małżonkami. Taki dokument reguluje kwestie finansowe i majątkowe w przypadku rozwodu i znosi ustawowy ustrój wspólności majątkowej. Zawarcie intercyzy jest dobrowolne i możliwe również po ślubie, a jej zasady regulują art. 47–54 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Co istotne, intercyza musi być sporządzona w formie aktu notarialnego.
Jakie są rodzaje intercyzy?
Wyróżniamy cztery główne rodzaje intercyzy. Istnieje również możliwość zawarcia umowy przywracającej wspólność ustawową, która umożliwia powrót do wspólności majątkowej po wcześniejszym zawarciu jednej z poniższych intercyz.
Rozdzielność majątkowa
Polega na zniesieniu ustawowego ustroju wspólności majątkowej i jest to najpopularniejszy rodzaj intercyzy zawieranej w trakcie małżeństwa.
-
Co z majątkiem wspólnym po intercyzie? Zawarcie takiej umowy skutkuje ustanowieniem odrębnych majątków osobistych, co oznacza, że każda strona dysponuje własnym majątkiem. W trakcie ewentualnego rozwodu podział majątku będzie więc dotyczył wyłącznie mienia nabytego przez małżonków w okresie istnienia wspólności majątkowej.
-
Przed czym chroni intercyza? To dobre rozwiązanie, jeśli jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą i odpowiada za długi firmy całym swoim majątkiem. Dotyczy to również innego rodzaju długów, a jeśli wierzyciel wie o rozdzielności majątkowej, nie ma prawa zgłaszać roszczenia wobec drugiego małżonka.
Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków
W trakcie trwania małżeństwa funkcjonuje rozdzielność majątkowa, jednak w przypadku rozwodu dochodzi do ustalenia wzrostu wartości majątków prywatnych.
-
Co z majątkiem wspólnym po intercyzie? Małżonek, którego majątek osobisty wzrósł podczas trwania rozdzielności majątkowej, musi wyrównać dorobek współmałżonka.
-
Przed czym chroni intercyza? Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków chroni małżonka, który mniej zarabia, na przykład kobietę zajmującą się domem.
Rozszerzona wspólność majątkowa
Ten rodzaj umowy majątkowej małżeńskiej polega na rozszerzeniu wspólności na majątek, który w normalnym przypadku nie byłby nią objęty.
-
Co z majątkiem wspólnym po intercyzie? Po zawarciu intercyzy do wspólnego majątku należy wszystko, co małżonkowie zdobędą w przyszłości, a także majątek nabyty przed małżeństwem. Zgodnie z art. 49 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie można rozszerzyć wspólności na:
-
przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny,
-
prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
-
prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
-
wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała,
-
wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
-
niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.
-
Przed czym chroni intercyza? Rozszerzona wspólność majątkowa zabezpiecza interesy małżonków, którzy chcą, by wszystkie osiągnięcia były traktowane jako wspólne, niezależnie od wkładu finansowego. Rozszerzeniu wspólności majątkowej mogą podlegać m.in. nagrody i prawa autorskie.
Ograniczona wspólność majątkowa
Jest to rodzaj umowy majątkowej małżeńskiej, która ogranicza wspólność majątkową małżonków wyłącznie do określonych dóbr. Może dotyczyć na przykład jedynie majątku nabytego po zawarciu intercyzy lub określonych aktywów (np. nieruchomości).
-
Co z majątkiem wspólnym po intercyzie? Po zawarciu intercyzy część majątku może pozostać osobista, a wybrane składniki zostają objęte wspólnością.
-
Przed czym chroni intercyza? Ograniczona wspólność majątkowa chroni małżonków, którzy chcą oddzielić pewne dobra od wspólnego majątku, na przykład w celu ochrony przed ewentualnymi roszczeniami wierzycieli.
Ile kosztuje intercyza przed ślubem?
W związku z tym, że intercyza musi być zawarta u notariusza, jej ustanowienie wiąże się z określonymi kosztami. W 2025 r. intercyza przedmałżeńska to koszt od 550 zł do 600 zł. Maksymalna stawka za sporządzenie aktu notarialnego wynosi 400 zł, a do tej kwoty trzeba doliczyć podatek VAT 23% i opłatę za wydanie odpisu aktu notarialnego (6 zł za stronę + VAT). Jeśli natomiast obecny małżonek nie zgadza się na intercyzę, możesz złożyć pozew o ustanowienie przymusowej rozdzielności majątkowej, który jednak uwzględniany jest wyłącznie z ważnych powodów (np. alkoholizm, trwonienie majątku, separacja). Opłata za pozew to 200 zł. Jeśli chodzi o koszty obsługi prawnej, szczegóły znajdziesz w naszym cenniku usług adwokackich.
W czym może pomóc prawnik od intercyzy?
Choć podpisanie intercyzy może się wydawać mało romantyczne, jest bardzo praktyczne i stanowi rodzaj finansowego zabezpieczenia na wypadek zakończenia małżeństwa. Prawnik od intercyzy zapewni pomoc prawną, pomoże wybrać odpowiedni rodzaj umowy, wyjaśni skutki prawne intercyzy i sprawdzi, czy wszystkie formalności zostały spełnione przed podpisaniem umowy u notariusza. Skontaktuj się z adwokatem od intercyzy i otrzymaj profesjonalne wsparcie w zakresie prawa rodzinnego.